خاک گلدان مهم ترین اولویت برای رشد و سلامت گیاهان میباشد. یک خاک مغذی با زهکشی خوب (خارج کردن آب اضافی) که عاری از هرگونه حشره و بیماری باشد، بهترین خاک گیاهان آپارتمانی است. شاید بارها شاهد این مورد بودهاید که گیاهی خریداری کردهاید و به خانه منتقل کردید و بعد یک مدت تمام حشرات ریز در خانهی شما تجمع پیدا کرده است. در ادامه این مطلب چگونگی درست کردن خاک گلدان را برای شما توضیح دادهایم تا به راحتی خودتان با هزینه کم این بستر کشت مناسب عاری از هرگونه حشره را در خانه درست کنید.
1- چگونه خاک گلدان درست کنیم ؟
بهترین خاک گیاهان آپارتمانی بستری است که دارای مواد مغذی مناسب و زهکشی خود باشد تا خاک گلدان به موقع خشک شود. کوکوپیت، پیتماس و پرلیت میتواند بهترین گزینه برای خاک گلدان باشد. در ادامه تک تک این بستر های کشت را به شما معرفی خواهیم کرد:
1- کوکوپیت (coco peat)
کوکوپیت نوعی بستر کشت گیاه است که با استفاده از الیاف پوشبرگ میوهٔ نارگیل تهیه میشود. کوکوپیت معمولاً بهصورت فشرده به بازار عرضه میشود. هنگام تهیه یک قالب کوکوپیت، پیشنهاد ما این است که آن را درون یک سطل بزرگ یا داخل یک گونی بزرگ قرار دهید و شلنگ آب را به صورت جاری روی کوکوپیت قرار دهید و بعد از مدت 10 الی 15 دقیقه کوکوپیت به صورت پودر و باز شده میشود. کوکوپیت های بازار اکثرا 60 لیتری هستند.
کوکوپیت در کنار مزیتهای زیادی که دارد، عناصر غذایی محدودی دارد. این بستر دارای زهکشی بسیار مناسب است.
2- پیت ماس (peat moss)
پیت ماس(peat moss) یا خزه اسفاگنوم(Sphagnum)، نوعی از بقایای خزه خاصی به نام اسفاگنوم است. خاک پیت ماس به عنوان بستری که از پوسیدگی های گیاهان ایجاد می شود، شناخته شده است. پیت ماس تا سال 1940 به عنوان سوخت فسیلی کاربرد داشته که در حال حاضر در صنعت کشاورزی و باغبانی کاربرد دارد.
پیت ماس بستر مغذی بوده و دارای عناصر غذایی مناسبی است. قیمت پیت ماس به نسبت کوکوپیت معمولا کمی بیشتر است ولی از لحاظ زهکشی گزینه مناسبی نمیباشد چرا که آب را از خود دیر عبور میدهد.
3- پرلیت (perlite)
پرلیت نوعی از سنگ آتشفشانی است که حاوی عنصر اصلی خاک، یعنی سیلیس می باشد. پرلیت خام، شامل ۳ الی ۶ درصد آب می باشد و بر اثر حرارت در دماهای بالا، آب موجود در ساختار سنگ خام پرلیت، تبخیر شده و میلیونها حباب بسیار ریز در ساختار پرلیت تشکیل می شود. بدین شکل پرلیت به ساختاری متخلخل تبدیل شده و حجم دانه های آن به شدت افزایش یافته و رنگ آن از سیاه یا خاکستری تیره به سفید تغییر می کند. از دیگر عناصر تشکیل دهنده در ساختار پرلیت، می توان به آلومینیوم، سدیم، کلسیم، پتاسیم، منگنز و آهن اشاره کرد.
خیلی از گلخانه داران پرلیت را به صورت تنهایی به علت قیمت پایین برای بستر کاشت انتخاب میکنند. ما این کار را به شما پیشنهاد نمیکنیم زیرا بسیاری از گیاهان در این بستر به ثمر نخواهند رسید و نیاز به کوددهی دائمی دارد. پرلیت برای زهکشی گلدان بسیار مفید است.
2- بهترین خاک گیاهان آپارتمانی
با توجه به توضیحاتی که در ارتباط با کوکوپیت، پیت ماس و پرلیت داده شد، بهترین راهکار برای درست کردن خاک گلدان ترکیب این 3 بستر کاشت با یکدیگر است. ترکیب کردن 40درصد کوکوپیت، 20درصد پیت ماس و 40درصد پرلیت میتواند بهترین خاک گیاهان آپارتمانی باشد. البته نسبت این درصد ها تقریبی است.
اضافه کردن بیش از اندازه پیت ماس، باعث میشود خاک گلدان دیر خشک شود که عواقب زیادی خواهد دشت.
3- خاک گلدان نامناسب
خاک گلدان اگر دیر خشک شود، یا در انتهای گلدن رطوبت زیاد تجمع پیدا کند باعث پوسیدگی ریشه و مستعد شدن گیاه به بیماری و قارچ خواهد شد. خیس بودن همیشگی خاک سبب خفه شدن ریشه خواهد شد. بهترین خاک گیاهان آپارتمانی خاکی است که بلافاصله بعد از آبیاری، آب به داخل گلدان نفوذ کند و روی سطح خاک باقی نماند و پس از نهایتا 5 روز سطح خاک به اندازهی 2الی 5 سانتی متر کامل خشک شود.
خاک های رسی عموما گزینههای مناسبی برای اکثر گیاهان آپارتمانی نیستند.
4- زهکشی بهتر
در ادامه جواب سوال چگونه خاک گلدان درست کنیم باید به این نکته اشاره کنیم که در انتهای گلدان بهتر است از لیکا استفاده شود. لیکا یا پوکه معدنی خاک رسی میباشد که در حرارت بالا به شکل گلوله های کوچک میشوند که باعث بهتر شدن زهکشی خاک میشود و باعث این میشود که خاک از سوراخ های کف گلدان خارج نشود.
5- چه موقع خاک گلدان را تعویض کنیم ؟
شما میتوانید سالی یکبار خاک گیاه خود را تعویض کنید. البته بستگی به نوع گیاهان شما دارد. بر فرض مثال کاکتوسها خیلی نیاز به تعویض زود هنگام خاک گلدان ندارند. پیشنهاد میشود به صورت مرتب به گیاهان خود از کود های مناسب استفاده کنید تا رشد سریع تر و بهتری داشته باشند.
5- جمع بندی
در این مطلب به چگونه خاک گلدان درست کنیم پاسخ داده شد و همانطور که مطلب را مطالعه کردید، درست کردن بهترین خاک گیاهان آپارتمانی کار سادهای میباشد. اگر خاک گلدان شما نیاز به غنی تر شدن دارد، میتوانید ورمی کمپوست هم به ترکیب خاکی که درست کردهاید اضافه کنید. ورمی کمپوست یک کود ارگانیک میباشد که از مدفوع کرم خاکی و فراوری آن تهیه شده است.