علت زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی یکی از شایعترین مشکلاتی است که علاقهمندان به نگهداری گیاهان با آن مواجه میشوند. این مشکل میتواند دلایل متعددی داشته باشد که تشخیص دقیق هر کدام از آنها برای سلامت گیاه ضروری است و باعث رفع زرد شدن برگ گل خواهد شد. در این مقاله علمی و جامع، به بررسی ۷ علت اصلی زرد شدن برگها میپردازیم و راهکارهای تخصصی برای پیشگیری و درمان آنها را ارائه میکنیم.
1- آبیاری نامناسب: بیش آبی و کمآبی
یکی از اصلیترین دلایل زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی، آبیاری نادرست است. آبیاری بیش از حد باعث تجمع آب در خاک و کاهش اکسیژنرسانی به ریشه میشود. در نتیجه ریشهها دچار پوسیدگی شده و توان جذب مواد مغذی کاهش مییابد. این امر ابتدا باعث زرد شدن برگهای پایینی و سپس کل گیاه میشود.
تجمع آب در زیرگلدانی، یکی دیگر از دلایل پوسیدگی ریشه میباشد؛ زیرا رطوبت از انتهای گلدان به محل استقرار ریشهها وارد میشود و یک رطوبت همیشگی برای این محیط بوجود میآورد که برای گیاه زیان آور است.
از طرف دیگر، آبیاری کم و خشکی خاک باعث میشود برگها توان حفظ رطوبت خود را از دست داده و در نهایت زرد و خشک شوند. بهترین روش آبیاری، بررسی رطوبت خاک با لمس سطح آن و آبیاری فقط زمانی است که خاک تا عمق حدود ۳ سانتیمتر خشک شده باشد. استفاده از گلدانهایی با زهکشی مناسب نیز ضروری است تا آب اضافی به راحتی تخلیه شود. البته این نحوه آبیاری برای بسیاری از گیاهان متغیر است و بهتر است با کارشناسان کشاورزی مشاوره بگیرید تا بهترین آبیاری را برای گیاهان فراهم آورید.


2- کمبود مواد مغذی: نیتروژن، پتاسیم و آهن
گیاهان برای رشد سالم و سبز بودن برگها به مواد مغذی مختلفی نیاز دارند. نیتروژن یکی از مهمترین عناصر است که کمبود آن باعث زرد شدن برگهای قدیمیتر و کاهش رشد گیاه میشود. همچنین کمبود پتاسیم منجر به لکههای زرد و سوختگی لبه برگها خواهد شد. کمبود آهن هم معمولاً باعث زرد شدن برگهای جوان و بین رگ برگها میشود که به آن کلروز برگ گفته میشود. کمبود عناصر های دیگر در گیاهان آپارتمانی رایج نمیباشد و به این علت در این مقاله به کمبود بقیه عناصر نمیپردازیم.
برای رفع زرد شدن برگ گل و این مشکل باید از کودهای کامل و متعادل با عناصر ریزمغذی استفاده کرد. کودهایی که حاوی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و آهن هستند و به صورت ماهیانه یا دو ماه یکبار بسته به نوع گیاه داده شوند، بهترین نتیجه را دارند.
مطالعه بیشتر و خرید: کود NPK 20-20-20
3- نور نامناسب: کمنوری یا تابش شدید
نور یکی از عوامل کلیدی در سلامت برگ گیاهان است. اگر گیاه در محیطی با نور کم قرار گیرد، توانایی فتوسنتز کاهش یافته و برگها کمکم زرد میشوند. در مقابل، تابش مستقیم و شدید نور خورشید به خصوص در ساعتهای گرم روز میتواند باعث سوختگی و زردی برگها شود.
راهکار بهینه، قرار دادن گیاهان آپارتمانی در محلهایی با نور فیلتر شده یا نور غیرمستقیم است. برای گیاهان سایهدوست میتوان از نور مصنوعی با استفاده از لامپهای رشد گیاه که ترجیحا فول اسپکتروم هستند استفاده نمایید.


4- دمای نامناسب و استرس حرارتی
تغییرات ناگهانی دما یا قرار گرفتن گیاه در دماهای خیلی پایین یا خیلی بالا میتواند موجب استرس حرارتی و در نتیجه زرد شدن برگها شود. بیشتر گیاهان آپارتمانی دمای بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتیگراد را ترجیح میدهند و دمای زیر ۱۰ یا بالای ۳۰ درجه برای آنها استرسزا است.
برای جلوگیری از این مشکل، گیاه را دور از منابع گرمازا مانند رادیاتور و یا پنجرههای سرد نگه دارید. همچنین از باد مستقیم کولر یا پنکه به گیاه محافظت کنید. اگر گیاه شما دچار تنش یا استرس دمایی شد سریعا از کود آمینواسید یا جلبک دریایی استفاده نمایید؛ استفاده هردو کود همزمان قابلیت اختلاط را دارند.
مطالعه بیشتر و خرید: کود آمینو اسید
5- رطوبت ناکافی هوا
بسیاری از گیاهان آپارتمانی بومی مناطق گرمسیری هستند و به رطوبت بالای هوا نیاز دارند. رطوبت پایین هوا باعث خشک شدن برگها و زرد شدن آنها میشود. در برخی گیاهان رطوبت دوست مانند گیاه باباآدم این علت زرد شدن برگ گیاه است. این موضوع مخصوصا در فصلهای سرد که سیستمهای گرمایشی هوا را خشک میکنند، شایعتر است.
برای افزایش رطوبت میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از دستگاه بخور سرد در محیط؛
- قرار دادن گلدان روی سینی حاوی آب و سنگریزه بدون اینکه ته گلدان در آب قرار گیرد؛
- غبارپاشی برگها با آب بدون کلر.
6- آفات و بیماریها
آفات گیاهی مانند شته، کنه تارعنکبوتی، شپشک آردآلود و بیماریهای قارچی مانند سفیدک پودری و پوسیدگی ریشه از دیگر علت زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی است. آفات با تغذیه از شیره گیاه، سلامت آن را کاهش داده و باعث زرد شدن برگها میشوند. بیماریها هم با آسیب به ساختار برگ و ریشه باعث کاهش جذب آب و مواد مغذی میشوند.
برای کنترل این مشکلات باید گیاهان را به طور منظم بررسی کرده و در صورت مشاهده آفات از سموم مناسب با مشورت کردن با گیاهپزشک استفاده کنید. همچنین تهویه مناسب و جلوگیری از رطوبت زیاد خاک میتواند از بیماریها پیشگیری کند.


7- افزایش سن برگها (فرآیند طبیعی)
برگهای قدیمیتر گیاهان آپارتمانی به طور طبیعی بعد از مدتی زرد شده و میریزند تا گیاه انرژی خود را صرف برگهای جدید کند. این فرآیند کاملا طبیعی است و نیازی به نگرانی ندارد. تنها کافی است برگهای زرد شده را هرس کرده و گیاه را به خوبی تغذیه و آبیاری کنید.
جمعبندی
زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی دلایل مختلفی دارد که با شناخت صحیح و رعایت نکات زیر میتوان از آن پیشگیری و درمان کرد:
- آبیاری مناسب با توجه به نیاز گیاه و شرایط خاک؛
- تامین نور کافی و مناسب بدون تابش مستقیم شدید؛
- استفاده از کودهای متعادل و کامل برای جلوگیری از کمبود مواد مغذی؛
- نگهداری گیاه در دمای متعادل و پرهیز از تغییرات ناگهانی دما؛
- افزایش رطوبت محیط برای گیاهان حساس؛
- مراقبت منظم و کنترل آفات و بیماریها؛
- قبول فرآیند طبیعی افزایش سن برگها و هرس برگهای زرد.
رعایت این موارد کمک میکند گیاهان شما همیشه شاداب، سبز و زیبا باقی بمانند.
پرسشهای متداول
-
علت زرد شدن برگ گیاهان آپارتمانی چیست؟
دلایل مختلفی از جمله آبیاری نادرست، کمبود مواد مغذی، نور و دمای نامناسب، رطوبت پایین، آفات و بیماریها و افزایش سن برگها میتواند عامل زرد شدن برگ باشد.
-
چگونگی رفع زرد شدن برگ گل؟
ابتدا علت اصلی را تشخیص دهید، سپس با تنظیم آبیاری، نور، دما، رطوبت و تغذیه گیاه و کنترل آفات، میتوان زردی برگها را درمان کرد.
-
آیا علت زرد شدن برگ گیاه ، به معنی مرگ گیاه است؟
خیر، زرد شدن برگها همیشه نشانه بیماری یا مرگ گیاه نیست و میتواند بخشی از فرآیند طبیعی گیاه باشد.
-
چه کودهایی برای جلوگیری از زرد شدن برگ مناسب هستند؟
کودهای کامل NPK به همراه عناصر ریزمغذی مانند آهن و منیزیم مناسبترین گزینه برای تامین نیازهای گیاه هستند. همچنین کودهایی مانند آمینو اسید و جلبک دریایی در کنار خاصیت ضد تنش بودن، یک محرک رشد بسیار عالی برای تمام گیاهان میباشند.
-
چگونه میتوان رطوبت هوا را افزایش داد؟
استفاده از دستگاه بخور، سینی آب و سنگریزه، و غبارپاشی برگها روشهای موثر افزایش رطوبت محیط هستند.
-
آیا برگی که زرد شده است را باید حذف کرد؟
اگر برگ دارای آفات باشد، بله برای جلوگیری از ازدیاد جمعیت آفات باید برگ را حذف کرد؛ در غیر اینصورت گیاه به علت فقر عناصر غذایی از این برگ در حال تغذیه میباشد و بهتر است برگ را حذف نکنید.











