در سالهای اخیر، ساکولنتها به یکی از محبوب ترین گیاهان در دکوراسیون منزل تبدیل شدهاند، اما رشد آنها بسیار آسان است. یکی از ساکولنت های قدیمی که از محبوبیت برخوردار است سانسوریا است که به دلیل شاخ و برگ های بلند و پر پیچ و خمش معمولاً گیاه مار نامیده می شود. نحوه نگهداری سانسوریا بسیار آسان است و شرایط نگهداری آن نیاز به نور مستقیم ندارد. سانسوریا یکی از بهترین گیاهان آپارتمانی برای بهبود کیفیت هوای داخل خانه نیز می باشد. در این مقاله به شرایط نگهداری سانسوریا و تکثیر سانسوریا پرداخته ایم.
1- سانسوریا
مشخصات سانسوریا:
نام گیاه شناسی: .Sansevieria spp؛
مبدا: غرب آفریقا؛
نام های رایج: گیاه مار، زبان مادرشوهر، کنف ریسمان افعی؛
اندازه: 12 سانتی متر تا 122 سانتی متر؛
سرعت رشد: آهسته؛
سمیت: برگ ها در صورت بلعیدن می توانند باعث ناراحتی دستگاه گوارش شوند، بنابراین دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شود.
2- نحوه نگهداری سانسوریا
نور:
در شرایط نور خیلی کم تا نور پشت پنجره، رشد خوبی دارد. در زیر نور مستقیم خورشید قرار ندهید که می تواند برگ ها را بسوزاند. یک پنجره رو به شرق یا غرب بهینه است.
محل کاشت:
تقریباً هر جایی که دارای نوعی منبع نور باشد برای این گیاه خوب است. دمای نگهداری برای این گیاه نباید پایین باشد، زیرا سانسوریا به دماهای سرد حساس هستند و دچار سرمازدگی میشوند. همچنین می توان آنها را در فضای باز به عنوان گیاهان گلدانی یا مستقیماً در زمین در آب و هوای گرم کاشت.
نوع خاک:
در تمام بستر ها رشد می کند.کوکوپیت و پیت ماس دارای بالاترین عناصر مغذی هستند ولی به علت آنکه رطوبت را در خود نگه میدارند برای این گیاه گزینه مناسبی نیستند و به علت رطوبت بالا، ممکن است این گیاه ساقه های آن نازک شوند و خم بشوند و یا ریشه ها از بین بروند. خاک برگ به همراه پرلیت میتواند گزینه مناسبی باشد. در این بستر بهترین رشد را خواهد داشت. توجه داشته باشید که خاک برگ را با تراکم بالا در گلدان قرار دهید. و تا جایی که ممکن است خاک برگ را پر کنید.
گلدان:
به علت رشد ریزوم های سانسوریا، اگر گلدان پلاستیکی باشد ممکن است گلدان را بشکند و از کنار آن رشد کند. به این دلیل استفاده از گلدان سفالی اولویت دارد. همچنین گلدان خیلی نباید بزرگ باشد و حتما در انتهای آن باید زهکش خوب داشته باشد. هر 2 الی 3 سال یکبار خاک گلدان را تعویض کنید. باید توجه داشته باشید که گلدان هایی که ارتفاع آن ها زیاد است، در انتهای گلدان آب و رطوبت بسیار زیادی انباشته میشود که باعث بیماری های قارچی و پوسیدگی ریشه میگردد. اگر گلدان شما ارتفاع زیادی دارد حتما نصف گلدان را از لیکا (پوکه معدنی) یا پرلیت پر کنید.
آبیاری:
سانسوریا گیاهی کم آب است و اگر آب زیاد در دسترس این گیاه باشد، مستعد این میباشد که طوقه آن بپوسد و گیاه از بین برود. اجازه بدهید تا عمق 15 سانتی متری خاک گلدان کامل خشک شود و مجدد اقدام به آبیاری کنید. پیشنهاد ما هر یک و نیم ماه یکبار آبیاری است. هر 2 ماه یکبار غبار پاشی برگی انجام شود. غبار پاشی زیاد باعث آسیب به این گیاه میشود.
3- کود مناسب سانسوریا
کود مناسب برای این گیاه کودی است که نسبت مناسب از پتاسیم و فسفر را داشته باشد. کود هایی که دارای نیتروژن بالا هستند برای این گیاه خیلی مناسب نیستند. کود هایی مانند 36-12-12 NPK و 10-52-10 NPK است. این کود ها باعث تقویت و پهن شدن برگ میشود و همچنین باعث ریشه زایی و افزایش پاجوش میگردد. بر حسب تجربه ما، میتوانید از کود 34-52-0 NPK استفاده کنید.
برای افزایش ریشه زایی و پاجوش دهی میتوانید از محلول سبزگیاه استفاده نمایید که بسیار موثر است.
نکته: در این مطلب از کود های زیادی نام برده شد. شما تنها با تهیه کود زاموفیلیا و سانسوریا (NPK 0-52-34) و هیومیک اسید تمام نیاز گیاه خود را تامین کنید؛ زیرا از درصد بالای پتاسیم و فسفر برخورد دار است و درصد خیلی کمی نیتروژن را دارد. ولی برای راهنمایی کامل، ما کود های دیگر را هم معرفی کردهایم.
4- گلدهی سانسوریا
برای گلدهی سانسوریا، اگر شرایط نگهداری سانسوریا را رعایت کرده باشید و از کود 20-50-5 یا 36-12-12 استفاده کنید، شاهد گل های سوسن مانند میباشید. سانسوریا به ندرت گل میدهد.
5- شرایط نگهداری سانسوریا هنگام کمبود عناصر یا بیماری
باریک شدن برگ ها:
برای درمان باریک شدن برگ میتوانید از کود پتاس بالا مانند 36-12-12 NPK یا 20-50-5 استفاده کنید. این کود برگ و ساقه های گیاهان را تقویت می کند و باعث گلدهی گیاه شما میگردد. باید این نکته را درنظر داشت که برگ هایی که باریک شدهاند دیگر درمان نمیشوند؛ اگر گیاه را با تعویض خاک یا کوددهی مناسب تغذیه و تقویت کنید، پاجوش های جدید به درستی و سلامت رشد میکنند و در آنها باریک شدن برگ ها مشاهده نمیشود.
افتادگی ساقه سانسوریا:
افتادگی ساقههای سانسوریا تنها با بیشتر کردن فاصله آبیاری و کم کردن آبیاری درمان میشود. ساقه هایی که افتادگی پیدا کردهاند درمان نخواهند شد و ساقه های جدید که از طریق پاجوش رشد میکنند درمان میشود. جبران پتاسیم بالا در گیاه باعث تقویت ساقه های میگردد. پیشنهاد ما کود زاموفیلیا و سانسوریا سبزگیاه میباشد.
علت باریک شدن برگها و افتادگی ساقه در سانسوریا:
علت این موضوع ها آبیاری بیش از اندازه میباشد. اگر آبیاری شما اندازه است و باز هم این مشکل را دارید باید یکی از این دو مورد را بررسی کنید:
- زهکش گلدان مناسب نمیباشد و رطوبت در انتهای گلدان انباشته میشود؛
- بستر گلدان کوکوپیت یا پیت ماس است و در سطح به ظاهر خشک به نظر میرسد ولی در انتهای گلدان کاملا رطوبت بالایی دارد.
زرد شدن طوقه:
این موضوع کاملا بر میگردد به شما و نحوه نگهداری سانسوریا. هنگامیکه طوقه سانسوریا به رنگ زرد میشود نشان دهنده پوسیده شدن یا قارچی شدن گیاه میباشد. هنگامیکه زهکش گلدان مناسب نباشد، با تجمع آب و رطوبت بالا در انتهای گلدان و یا آبیاری زیاد این اتفاق برای گیاه می افتد. بهترین راهکار تعویض خاک گلدان و تغذیه گیاه با جلبک دریایی است.
6- درمان بیماریهای سانسوریا
برای اکثر بیماریهای سانسوریا مانند زرد شدن طوقه، باریک شدن برگها و افتادگی برگ میتوان از قارچ کش کاربندازیم استفاده کرد. بهتر است ابتدا خاک گلدان را تعویض کنید و یک گلدان کوچک و متناسب انتخاب کنید و در انتهای گلدان لیکا بگذارید. بعد از کاشت میتوانید از این قارچ کش استفاده کنید. سپس از کود های محرک ریشه مانند محلول سبزگیاه استفاده کنید تا گیاه شروع به رشد مجدد کند.
بیشتر بخوانید: سم قارچ کش ایپرودیون کاربندازیم
7- تکثیر سانسوریا
1- تقسیم بوته:
تکثیر سانسوریا در بهترین حالت از طریق تقسیم بوته میباشد که گیاه را از خاک خارج کرده و بوته های سانسوریا را از هم جدا کنید و دوباره در خاک بکارید.
2-قلمه برگی:
تکثیر سانسوریا از طریق قلمه برگی یکی دیگه از راه های تکثیر این گیاه است. در این روش برگ های سانسوریا را به اندازه 20 سانتی متر بریده و به شکل 8 فارسی به آن شکل میدهید و در یک بستر سبک مثل ماسه یا پیت ماس میکاریم. بهتر است از کود های ریشه زایی مانند کود NPK 10-52-10 استفاده کنید تا در فرایند ریشه زایی آن کمک کند.
8- جمع بندی
نحوه نگهداری سانسوریا همانطور که مطالعه کردید بسیار آسان است و مشکلات بسیار کمی دارد. شرایط نگهداری سانسوریا در منزل بهترین مکان برای رشد آن است. اگر آبیاری آن کم باشد رشد آن به بهترین شکل خواهد بود. اگر میخواهید بستر مناسبی برای این گیاه داشته باشید بهتر است هر 2 ماه یکبار از هیومیک اسید استفاده کنید تا حاصلخیزی خوبی داشته باشد. تکثیر سانسوریا به راحتی قابل انجام است، بخاطر این ویژگی میتوانید این گیاه را تکثیر کنید و تعداد زیادی از آنها را به عزیزان خود هدیه دهید.