سیکلامن | شرایط نگهداری سیکلامن | 3 نیاز اصلی

سیکلامن(Cyclamen) شامل بیش از 23 گونه از خانواده Primulaceae است. بسیاری از گونه ها بومی بخشهایی از اروپا، آسیا و شمال آفریقا هستند که در زیستگاههای مختلف شکوفا می شوند.در میان گونه‌های این گیاه، گونه‌ای که بیشتر توسط گل فروشان کشت می شوند C.persicum است که از خاورمیانه سرچشمه گرفته است که این گل سیکلامن بیش از 300 سال پیش به اروپا آورده شد. در این مطلب ویژگی های گل سیکلامن و شرایط نگهداری سیکلامن توضیح داده شده است.

1- گل سیکلامن

سیکلامن دارای ژنوتیپهای فراوان با گلهای زیبا و رنگهای متنوع میباشد. این گل بسیار زیبا در سایر کشورهای دنیا از جمله سوئیس، اتریش، بلغارستان، یونان، ایتالیا و بوسنی به عنوان یک محصول زمستانه شناخته شده است. نظر به اینکه در این فصل معمولا گیاهان کمتری گل میدهند از نظر اقتصادی پرورش این گل دارای اهمیت میباشد.جنس سیکلامن (Cyclamen) از خانواده Primulaceae منشا گرفته است و با طبقه بندی مجدد در خانواده Myrsinaceae شناخته شده است.

نام Cyclamen توسط تئوفراستوس که بین 370 تا285 قبل از میلاد میزیسته است، ارایه شد. کلمه “cyclamen ، kylos” به معنای دایره است و از کلمات لاتین” cyclamnos ” گرفته شده است. این نام به این دلیل است که غده های زیرزمینی این گیاهان گِرد و برگها به شکل دایره هستند.اروپایی ها در اوایل قرن هفدهم این گیاه را از آناتولی، خاورمیانه و حوزه مدیترانه جمع آوری کردند و به اروپای غربی آوردند.

برخی از گونه های این گیاه از قرن هجدهم در کشورهای اروپای غربی کشت میشوند. بعدها اهمیت اقتصادی آن افزایش یافت و کار پرورش آن آغاز شد. در قرن 19 به یک گیاه تجاری محبوب تبدیل شد. تنها گونه ای که به صورت تجاری تولید می شود گونه Cyclamen persicum است.

برگهای گیاه سیکلامن به شکلهای مختلف گرد تا قلبی دیده میشوند، اغلب حاشیه کنگره های دارند، رنگ آنها سبز وسبز مایل به آبی است و نشانه های نقرهای روی آنها مشاهده میشود.گلهای این گیاه از پنج گلبرگ ایستاده و پنج کاسبرگ یک شکل و یکنواخت تشکیل شده است که بسته به رقم ساده یا پرپر هستند و به رنگهای مختلف از سفید تا صورتی، قرمز، بنفش و حتی زرد دیده میشوند.

در برخی ارقام حاشیه گلبرگها مواج و چیندار است. وجود گلهای بسیار زیبا، همراه با برگهای جذاب، ارزش زینتی این گیاه را دوچندان کرده است. امروزه ازدیاد سیکلامن از طریق بذر صورت میپذیرد.جالب است گلبرگ های این گیاه وارونه میباشد احتمالا برای اینکه زیر باران های شدید گلبرگ خراب نشود.

این گل یک گیاه سرمادوست بوده و از پاییز تا اواخر بهار گل می دهد. در یک گیاه یک کپسول بذر در نوک ساقه قرار دارد. این گیاه را می توان از طریق بذر و همچنین با تقسیم غده تکثیر کرد.

سیکلامن یک گیاه چند ساله بسیار زیبا و ارزشمند ایرانی، در جنگل های شمال ایران دیده می شود و میتوان در گلدان در خانه از آن نگهداری کرد. اگر این گیاه در تابستان در دمای 20 درجه سانتی گراد و بدون آبیاری نگهداری شود که به این مرحله restsummer میگویند، این گیاه پس از گذراندن تابستان دوباره غده آن فعال شده و مجددا شروع به رشد و گلدهی میکند و تا 5 سال معمولا زندگی خود را ادامه میدهد.

2- شرایط نگهداری سیکلامن

1- نیاز نوری

شرایط نگهداری، در زمستان به نور تقریبا مستقیم آفتاب نیاز دارد و در تابستان در سایه بهترین رشد را دارد.

2- بستر کشت

این گیاه نیاز به یک بستر کشت سبک با زهکشی مناسب دارد که پیشنهاد ما70درصد پیت ماس و 30 درصد پرلیت است.اگر از کوکوپیت استفاده میکنید حواستان باشد EC آن 0 باشد در غیر اینصورت گیاه در رشد خود به مشکل میخورد.

از آنجا که این گل به بعضی قارچ ها مستعد میباشد بهتر است به محض انتقال گیاه به گلدان با استفاده از قارچکش بسترکشت را ضدعفونی کنید.شرایط نگهداری از سیکلامن در آپارتمان هر دو سال یکبار نسبت به تعویض گلدان اقدام کنید. اینکار را باید زمان استراحت گیاه انجام بدهید. چرا که زمان گلدهی، تعویض گلدان باعث توقف رشد گل ها می شود.

گلدان مناسب برای مراقبت از سیکلامن نیز باید دارای زهکشی مناسب باشد. همچنین دقت کنید هنگام کاشت پیاز از سطح گلدان بالاتر نباشد چرا که باعث پوسیدگی آن می شود.

3- نیاز کودی

سیکلامن یک گیاه پتاسیم دوست هست که مرتبا اگر با کود 36-12-12 و 30-5-15 تغذیه شود(هر دو هفته یکبار) بیشترین تعداد گل را میدهد.این گیاه رطوبت دوست میباشد و هفته ای حداقل یکبار نیاز به اسپری آب دارد.آبیاری سیکلامن زمانی که خاک آن حدود یک سانتی متر خشک شود نیاز به آبیاری دارد.ولی بعد از اتمام گلدهی که گیاه وارد مرحله استراحت میشود آبیاری آن حتما باید قطع شود در غیر اینصورت غده آن از بین میرود.

3- بیماری ها

پژمردگی فوزاریومی سیکلامن

در سال 1977 ، پژمردگی فوزاریوم برای اولین بار در منطقه هلند گزارش شد، جایی که به دلیل بازیافت آب آبیاری آلوده، خسارت بیماری ویران کننده بود. این بیماری میتواند بسیار شدید و مخرب باشد و منجر به تلفات بیش از 50 درصد از محصول در گلخانه ها شود.از علائم تشخیص این بیماری سیاه شدن غده میباشد که با برش غده متوجه آن خواهید شد. در این بیماری کل گیاه دچار پژمردگی میشود و به سرعت گیاه نابود میشود.

مقابله با پژمردگی فوزایومی سیکلامن:

میتوان از قارچکش سینجنتا مدل یونیفورم و قارچکش BASF مدل رکس‌دو استفاده کرد.

4- سخن پایانی

در این مطلب شرایط نگهداری سیکلامن توضیح داده شد. گل سیکلامن به دلیل شکل زیبا و خاصی که دارد، می‌تواند حس و حال خوبی در منزل بوجود آورد. برای نگهداری این گیاه می‌توانید ماهی یک بار از هیومیک اسید برای سیکلامن استفاده کنید که باعث افزایش جوانه زنی و افزایش جذب ماده مغذی توسط گیاه خواهد شد.